شناسنامه روستای فرامرزکلا
(شناسنامه روستای فرامرزکلا)
توابع دهستان هتکه– بخش نارنجستان–شهرستان سوادکوهشمالی –استان مازندران
فرامرزکلا دارای بزرگانی چون حضرت قلی – ملا رزاق- ملا مظفری - آقابزرگ قلی پور– حاج شیرآقا مظفری- وسید ابراهیم ساداتی وآقاجان فلاح و جاندل کردی و بهرام سلیمانی وسید جمال ساداتی وقربان کردی وسیدنبی موسوی وذوالفقارفتحی ...بوده است.
نام روستا و وجه تسمیه آن
روستای فرامرزکلا یکی از روستاهای قدیمی شهرستان سوادکوه شمالی می باشد که درخصوص وجه تسمیه آن با توجه به گفته های بزرگان آمده است که در روزگاران قدیم پادشاهی بنام فرامرز شاه در قلعه امارت داشت و نام محل برگرفته از نام این پادشاه است. سکونت نسل حال حاضر در این روستا از دوره صفویه می باشد. اما شواهد و قراینی وجود دارد که سکونت انسان را در این روستا به قبل از اسلام می رساند.
تقسیمات جغرافیایی
روستای فرامرزکلا از لحاظ تقسیمات جغرافیای سیاسی و روستایی در حوزه استحفاظی شهرستان سوادکوه شمالی بخش نارنجستان، منطقه هتکه قرار دارد. 11کیلومتر با شهر شیرگاه و25کیلومتر باقائم شهر فاصله دارد.
موقعیت جغرافیایی و وضعیت جغرافیایی روستا
روستای فرامرزکلا از شمال به عرصه های منابع طبیعی کمر پشت و پینک و از جنوب به عرصههای منابع طبیعی جفت سر وچهارکل و بابلکنار و و از شرق به روستای حاجیکلا و رودخانه و از غرب به عرصه های منابع طبیعی و مزرعه لاین بابلکنار متصل می باشد.
سابقه سکونت و تاریخچه شکل گیری روستا
روستای فرامرزکلا یکی از قدیمی ترین روستای شهرستان سوادکوه شمالی می باشد که قدمت آن بیش400 سال می باشد و اهالی روستای فرامرزکلا بومی این روستا می باشندکه سالهای سال به دامداری و کشاورزی وکارگری همچنین کار در البرز مرکزی و سایر خدمات اداری مشغول می باشند. در گذشته کشت کنف کاری و توتون کاری رواج داشت.
فاصله روستا از سایر روستای همجوار ، راههای روستایی
روستای فرامرزکلا ازغربی ترین روستای سوادکوه شمالی که در دل جنگلهای بکر قرار دارد با روستای حاجی کلا 1کیلومتر و روستای بازیرکلا700 متر و روستای کتی لته 3 کیلومتر فاصله دارد.
امکانات روستا
روستای فرامرزکلادارای امکانات از قبیل خطوط تلفن روستایی ،آب ، برق ،گاز جادهای طرح هادی، اسفالت، خاکی و مال رو ، همچنین آب لوله کشی روستای وخانه بهداشت، مدرسه ابتدایی ونانوایی 4مغازه خوابارفروشی ودفتر شوراودهیاری برخوردار می باشد و بیشتر این امکانات با همکاری فرمانداری وبخشداری وبنیادمسکن وشوراودهیاریوخودیاری خود اهالی تهیه شده که یکی از بارزترین نمونه های آن ساخت حسینیه ومسجد سایر موارد اشاره شده می توان نام برد.
طرح هادی روستا و سابقه اجرایی آن
ازسال 86تاسال92به تعدادسه مرحله به طول 1کیلومترشامل اسفالت وپیاده رو ویک دهنه پل باحاشیه جدول طرح هادی اجرا گردیید
حدود و ثغور روستا بر اساس محدوده ثبتی ، عرفی یا بر اساس نقشه طرح هادی روستا
از لحاظ نقشه ثبتی روستای فرامرزکلا پلاک 43 اصلی بخش 11بلوک سوادکوه شمالی می باشد .
نقشه حریم و محدوده روستا بر اساس طرح هادی
براساس نقشه بنیاد مسکن می باشد..
اطلاعات جمعیتی ، قومی و اجتماعی روستا
روستای فرامرزکلا از 23 طایفه بزرگ تشکیل شده که این طایفه خانواده های قلی پور- ساداتی وموسوی وجعفری وبرهانی وحسن نژادوفلاح وقدمی وکردی وگرگانی وحیدری واسماعیلی وکاظمی وعزیزی وگلی ومظفری وصمدی وپاشایی وفتحی هاوصفری ورمضانی وحاجی پور والیاسی وباوند
طبق سرشماری رسمی روستا فقط دارای240خانوار و997 نفر جمعیت اما آمار واقعی روستا دارای جمعیت مقیم وغیر ممقیم 1237نفر می باشند که از این تعداد601 مرد و 636زن می باشند.
نام مزارع و مکانهای تابع روستا
در روستای فرامرزکلا مزارع مختلفی وجود داردکه نامهای بومی روستا به سیگارباغ- آزادکتی(ازارکتی)- بادکلا- میان محله-یوردرکا - بالامحله-ازاررجی-تپه سر- کش په- چهارکل و.. معروف میباشد.دارای 60هکتار اراضی شالیزاری که ازطریق سرابی کشت میشودکه نام دشتستان معروف آن به درازروه -بیچال - اندونبن -بادکلا- اودنگ سر- وقفی - سه خنجار- پنج گیری معروف می باشد
نام روستا در فهرست سرشماری مرکز آماری
روستای فرامرزکلا
نوع فعالیت...
فعالیت روستا مبنی بر باغداری و کشاورزی و دامداری ومشاغل ... می باشد. از فعالیتهای باغداری روستا می توان به کشت درخت مرکبات وسیاه ریشه در زمینهای زراعی باغها کشت لوبیا وگندم وجووسویا سایر محصولات باغی از قبیل گردو ،گوجه سبز ،انجیر محلی وکشت شالی و... نام برد.لازم بذکر است کشت نیشکر در گذشته سابقه بسیار کهن در این روستا داشت و از شهرت بسیار بالایی برخوردار بوده است.
ارتباط روستا با روستاها و شهرهای پیرامون آن از نظر مبادلات تجاری و خدماتی
ارتباط روستای فرامرزکلا با سایر روستاها و شهرها از طریق عبور و مرور با جاده ووسایل نقلیه ارتباطی می باشد.
وضعیت دهیاری روستا
با توجه به ازیادجمعیت روستا طبق قانون روستایی دارای دهیاری می باشد.
وضعیت راه روستایی و نحوه دسترسی به سایر نقاط پیرامونی
متاسفانه یکی از مهم ترین مشکلات روستای فرامرزکلا راه روستایی می باشد که از روستا بازیرکلا و روستای حاجی کلا به فاصله 3 کیلومتر آسفالت قدیمی می باشد.
سابقه فعالیت شورای اسلامی روستا
این روستا ازابتدای قانون ایجادشورادارای شورا بوده است .
ویژگی طبیعی روستای فرامرزکلا
روستای فرامرزکلا یکی از روستای بکر شهرستان سوادکوه شمالی با چشم انداز و مناظر زیبا با وجود جنگل های بکر، آببندان طبیعی وتپه های زیباازسه طرف می باشد که می تواند از مقاصد خوب برای گردشگران محسوب شود
میراث معنوی:
جشن عید مردگان: یکی از کهن ترین یادمانهای تاریخی روستای فرامرزکلا که هنوز به صورت دست نخورده باقی مانده آیین جشن عید مردگان می باشد
جشن عید مردگان (بیسّ و شش)
جشن عید مردگان در بعضی مناطق مازندران( سوادکوه، قائمشهر، کیاکلا ، بندپی و ... ) برگزار میگردد. در گذشته این جشن به نوروزماه 26 معروف بود. نورزماه (نوروزماه) آخرین ماه از سال باستانی تبری است( به مفهوم اسفندماه شمسی) نورزماه به معنی ماه نوروز نیست، بلکه ماهی است که نوروز باستانی و سرسال نو در پی آن خواهد آمد. به حساب قدیم ماهی است که گیاهان پس از سرمای زمستان سبز و بالیده میشوند. نوروزماه را مردان دیلمان «اسفندار مذماه» مینامند. آنان ماه فروردین ( فردینه ماه طبری ) را نوروز ماه مینامند.
نوروزماه باستانی طبری از سال 5516 باستانی ایرانی ( حدود 133 سال پیش از مبداء شمسی ) هرسال از سوم تیرماه مطابق سال شمار شمسی آغاز میشود.
کوه نشینان با فرا رسیدن نورزماه بیش و شش ( 26 نوروزماه )، شامگاهان با گردآوردن بوتههای خشک گون آتش میافروزند. علت بر افروختن آتش را پیروزی فریدون بر ضحاک میدانند.
فریدون چو شد بر جهان کامکار
نـدانست جـز خویشتن شهریار
به رسم کیان تـاج و تخت مهی
بیـاراست بـا کـاخ شـاهنشهی
زمـانه بـی انـدوه گشت از بدی
گـرفـتـنـد هـرکسی ره ایزدی
دل از داوریهــا بپـرداخـتـنـد
بـه آیـین یکی جشن نو ساختند
بـه فـرمود تـا آتـش افـروختند
همـه عنبـر و زعفـران سوختند
(شاهنامه، 1377 :52)
آداب و رسوم این مراسم
1.آستانه تراشی
2. غبارروبی تکایا
3. جمع شدن اهالی و میهمانان در تکایا
4. روضه خوانی روحانی
5. مداحی مداحان
6. برگزاری نماز جماعت
7. آوردن غذا از منزل به تکایا ( مجمه چاشت )
8. صرف ناهار و ذکر فاتحه
9. حرکت دسته جمعی به سوی قبرستان
10. حرکت دادن منبر ( بردن منبر به قبرستان )
11. شستن قبرها و روشن کردن شمع
12. مویه و مرثیه خوانی زنان بر مردگان خود
13. دعوت از مداحان برای روضه خوانی روی قبرها
یکی از دیدنیترین مراسم در اینجاست که خانمها در منزل غذا درست کرده در ظرفی بنام مجمه قرار داده بر سر گرفته به سوی تکیه میآیند. این حرکت سر گرفتن مجمهها، رنگ سفره ها، خلوص نیت و ... بسیار دیدنی است. مجمهها را در کنار هم قرار داده بعد از نماز جماعت مجمهها را در تکیه بین حاضرین پخش میکنند. غذای هر مجمه برای پنج نفر است که افراد دور آن حلقه زده ناهار را صرف میکنند. نکتهای که نباید آن را از یاد برد این است که هنگام خوردن ناهار هیچ کس نمیداند بر سر سفره چه کسی نشسته است و غذا می خورد. اگر دونفر با هم قهر باشند شاید بر سر سفره هم بنشینند.
بعد از صرف غذا و ذکر فاتحه، حرکت به سوی قبرستان آغاز میشود. خانمها ظرف غذا را به خانه رسانده به سرعت خود را به قبرستان میرسانند ورود هر فرد به قبرستان با ذکر فاتحه همراه است. خانمها قبر مردگان خود را شست و شو میدهند شمع بر میافروزند هر خانواده بر خود واجب میداند که مداحی را به سر قبر مرده خود آورده و روضه خوانی کند. در ضمن نباید مویه و مرثیه زنان را از یاد برد.
در این حین یکی از اهالی، منبر را بر دوش گرفته به قبرستان میآورد. روحانی بر منبر رفته و روضه میخواند. حاضرین در مراسم به اندازه توان خود پول میدهند. بعد از ذکر روضه و فاتحه به صرف دسر که عموماً هندوانه و خربزه و میوههای فصلی است مشغول میشوند. این میوهها را بیشتر افرادی که در شهر هستند به نیت مردگان خود بر سر مزار میآورند خرما هم در کنار آن هست. امروزه شربت، حلوا و شیرینی هم پخش می شود.
لازم به ذکر است که مراسم مجمه چاشت و غذاخوری در گذشته در قبرستان انجام میشد. یعنی هرکس غذا درست میکرد بر سر قبر مرده خود میآورد و با خانوادهاش صرف میکرد. در ضمن این ایام مراسم روضه خوانی در خانهها هم رواج دارد.
علت برپایی این جشن را پیروزی فریدون، پادشاه پیشدادی ایران، بر ضحاک می دانند اهلی بر این باورند هنگامی که فریدون ضحاک را در کوه دماوند زندانی و افراد در بند ضحّاک را آزاد کرد و فرمان داد خبر این پیروزی را با برافروختن آتش در کوه به مردمان اطلاع دهند. به همین منظور چوپانان یاد و خاطرة آن روز را با آتش زدن بوتهها گرامی میدارند. در این روز مردمان ساکن نواحی جنگلی و جلگهای مازندرانبا رفتن بر سر مزار مردگان و پخش کردن انواع غذاهای محلّی و میوههای فصلی برای روح مردگان خود خیرات میکنند و با شستن قبرها و روشن کردن شمع یا سوچو ( مشعل چوبی) بر روی قبر، یاد عزیزان خود را گرامی میدارند.
وجود سقاخانه 150 ساله سبب شد مراسم روز و شب هفتم ماه محرم با قداستی بی مانند برگزار شود. در این روز جمعیتی زیاد در تکیه محل جمع می شوند و با رخحت پوشیدن علم آیین محرم را رنگ و رخی دیگر می دهند.
20-سطح تحصیلات دانش آموختگان فرامرزکلا
-دکترا 3 نفر-پزشک 2 نفر - فوق لیسانس 16 نفر- لیسانس 37نفر - فوق دیپلم 40 نفر - دیپلم 35
تدوین : قربان فلاح فرامرزی 20/09/93